Zygmunt Bartkiewicz (1867–1944) był pisarzem, dziennikarzem, felietonistą i malarzem, którego życie i twórczość ściśle związały się z Brwinowem. Pochodził z rodziny o silnych tradycjach patriotycznych – jego dziadek, Aleksander Bartkiewicz, brał udział w Powstaniu Listopadowym i przez wiele lat pełnił funkcję burmistrza Pabianic. Ojciec Zygmunta, Stanisław, był znanym i cenionym lekarzem, który po narodzinach syna przeniósł się z rodziną do rozwijającej się Łodzi, gdzie osiadł na stałe. Młody Zygmunt dorastał w domu mieszczańsko-inteligenckim, w atmosferze szacunku dla wiedzy, kultury i tradycji narodowej. Wyrzucony z łódzkiego gimnazjum za używanie języka polskiego, kontynuował edukację w Warszawie, a następnie został słuchaczem Szkoły Handlowej im. Leopolda Kronenberga.

Po zakończeniu nauki Bartkiewicz zdecydował się rozwijać swoje artystyczne pasje. Studiował malarstwo w Monachium i Paryżu, gdzie równocześnie współpracował z polską prasą emigracyjną. Jego reportaże i felietony publikowane były w petersburskim „Kraju”, „Kurierze Warszawskim” oraz krakowskiej „Ilustracji Polskiej”. Po powrocie do Polski osiedlił się w Łodzi, gdzie 3 grudnia 1895 roku otworzył pierwszy w mieście Salon Artystyczny przy ul. Piotrkowskiej 63. Salon ten pełnił funkcję miejsca spotkań artystów i prezentacji dzieł sztuki stosowanej. Bartkiewicz próbował połączyć działalność handlową z twórczością literacką i artystyczną, co zaowocowało licznymi inicjatywami kulturalnymi.

W 1897 roku zawarł małżeństwo z Mieczysławą Trapszówną, znaną później jako wybitna aktorka Mieczysława Ćwiklińska. Związek ten zakończył się po zaledwie czternastu miesiącach. Wkrótce Bartkiewicz w pełni poświęcił się pracy dziennikarskiej i pisarskiej. Jego debiutancka książka „Słabe serca” ukazała się w 1907 roku, a w 1911 opublikował najbardziej znane dzieło – „Złe miasto”. Jest to sugestywny obraz Łodzi rozdartej konfliktami społecznymi i narodowymi w okresie rewolucji 1905 roku. W tym samym czasie ukazały się także „Obrazy z 1907 roku” – poruszające relacje z życia najbiedniejszych dzielnic Warszawy i Łodzi.

Na początku XX wieku Bartkiewicz zakupił działkę przy ul. Grodziskiej w Brwinowie i wybudował tam w 1907 roku urokliwy dworek nazwany „Zagrodą”. Wkrótce miejsce to stało się centrum życia artystycznego i towarzyskiego, przyciągając ludzi kultury, sztuki i literatury. W 1919 roku ożenił się po raz drugi – z malarką Eugenią z Glanców, z którą wspólnie tworzyli atmosferę domu otwartego, pełnego sztuki, książek i dyskusji intelektualnych. Ogród dworku wypełniony był kompozycjami kwiatowymi i rzeźbami, a nad wejściem widniał napis „Tylko prawdziwa cnota otworzy te wrota”.

W Brwinowie Bartkiewicz napisał wiele opowiadań utrzymanych w stylu naturalistycznym, z których najbardziej znanym pozostają „Psie dusze” z 1910 roku. Jego twórczość łączyła realistyczną obserwację z literacką gawędą, a zamiłowanie do historii i przyrody często przenikało do narracji. W 1935 roku został uhonorowany Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury – prestiżowym odznaczeniem przyznawanym za wybitne zasługi dla polskiej literatury.

Zygmunt Bartkiewicz zmarł 10 czerwca 1944 roku, prawdopodobnie w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu w Brwinowie, obok swojej żony Eugenii, która przeżyła go o 21 lat. Ich wspólny dom – „Zagroda” – do dziś pełni funkcję siedziby Towarzystwa Przyjaciół Brwinowa i mieści lokalne muzeum, w którym przechowywane są pamiątki po pisarzu. Postać Bartkiewicza pozostaje jednym z ważnych symboli lokalnej tożsamości i dziedzictwa kulturowego Brwinowa.